صورت مالی چیست؟
صورتهای مالی گزارشی هستند که وضعیت مالی یک کسبوکار را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد. صاحبان کسب و کارها موظف به ارائه این گزارش به سازمان امور مالیاتی کشور میباشند. این گزارشها به صورت استاندارد تهیه میشوند و برای گروههای مختلفی از جمله سرمایهگذاران، بانکها، دولت و خود کسبوکار اهمیت زیادی دارند.
چرا صورتهای مالی مهم هستند؟
صورتهای مالی نشان میدهند که یک کسبوکار چقدر سودآور بوده یا منابع مالی آن چگونه به کار گرفته شده است. در نتیجه ابزار خوبی برای ارزیابی عمکلرد کسب و کار میباشند. هم چنین سرمایهگذاران، بانکها و سایر ذینفعان از صورتهای مالی برای تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری یا اعطای اعتبار استفاده میکنند.
صورتهای مالی به مقایسه عملکرد یک کسبوکار در دورههای مختلف یا با سایر کسبوکارهای همنوع کمک میکند و همچنین به افزایش شفافیت و اعتماد در کسبوکار کمک میکنند.
صورت مالی 4 نوع اصلی دارند که هریک از آنها را در ادامه با هم بررسی میکنیم.
انواع صورتهای مالی
ترازنامه: عکس فوری از وضعیت مالی یک کسب و کار
ترازنامه یکی از مهمترین صورتهای مالی است که وضعیت مالی یک کسب و کار را در یک لحظه خاص نشان میدهد. به عبارت سادهتر، ترازنامه مثل یک عکس فوری از وضعیت مالی یک شرکت در تاریخی مشخص است.
ترازنامه نشان میدهد که یک کسبوکار در آن لحظه خاص چه داراییهایی دارد، چه بدهیهایی دارد و سهامداران چه سهمی از داراییها دارند . این سه بخش اصلی ترازنامه هستند و همیشه با هم برابرند:
داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام
اجزاری اصلی ترازنامه شامل دارایی های جاری، دارایی های غیرجاری، بدهی های جاری و بدهی های غیرجاری میباشد.
دارایی های جاری دارایی هایی هستند که به سرعت به پول نقد تبدیل میشوند مانند موجودی کالا و حساب های دریافتنی. دارایی های غیرجاری دارایی هایی هستند که تبدیل آنها به پول نقد زمان بیشتری میبرد مانند ساختمان، تجهیزات.
بدهی های جاری بدهی هایی میباشند که باید در کوتاه مدت و کمتر از یکسال پرداخت شوند مانند حسابهای پرداختنی و در آخر بدهی های غیر جای که در بلند مدت باید پرداخت شوند مثل وام های بلند مدت
ترازنامهها میتوانند بسیار پیچیده باشند و شامل جزئیات زیادی باشند. برای درک کامل ترازنامه یک شرکت، بهتر است با یک حسابدار یا تحلیلگر مالی مشورت کنید.
صورت مالی سود و زیان: گزارش عملکرد مالی یک کسبوکار
صورت سود و زیان یکی دیگر از صورتهای مالی اصلی است که نشان میدهد یک کسبوکار در یک دوره زمانی مشخص چقدر سود یا زیان کرده است. به عبارت دیگر، این صورت حساب عملکرد مالی یک شرکت را در یک بازه زمانی خاص اندازهگیری میکند.
صورت سود و زیان درآمدهای یک شرکت (مثل فروش کالا یا خدمات) را با هزینههای آن (مثل هزینه تولید، هزینههای اداری، هزینههای فروش و …) مقایسه میکنند. سپس با کم کردن کل هزینهها از کل درآمدها، سود یا زیان خالص شرکت به دست میآید.
صورت سود و زیان نشان میدهد که یک کسبوکار چقدر موفق بوده است و آیا توانسته است درآمد بیشتری نسبت به هزینههای خود ایجاد کند.
سرمایهگذاران، بانکها و مدیران از صورت سود و زیان برای تصمیمگیری در مورد سرمایهگذاری، اعطای وام و برنامهریزی برای آینده استفاده میکنند. با مقایسه صورتهای سود و زیان در دورههای مختلف، میتوان روند سودآوری یک شرکت را بررسی کرد.
اجزای اصلی صورت سود و زیان شامل درآمدها، هزینهها، سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص میباشد.
صورت جریان وجوه نقد: داستان پول در یک کسبوکار
صورت جریان وجوه نقد یکی دیگر از صورتهای مالی مهم است که نشان میدهد پول در یک کسبوکار چگونه جریان پیدا میکند. به زبان سادهتر، این صورت مالی به ما میگوید که پول از کجا وارد کسبوکار میشود و چگونه خرج میشود.
این صورت مالی نشان میدهد که آیا کسبوکار توانایی پرداخت بدهیهای خود را دارد یا خیر. با بررسی صورت جریان وجوه نقد میتوان فهمید که کسبوکار چقدر انعطافپذیر است و میتواند در برابر تغییرات ناگهانی مقاومت کند.
صورت جریان وجوه نقد به مدیران کمک میکند تا برای آینده برنامهریزی کنند و تصمیمات بهتری بگیرند. سرمایهگذاران از این صورت مالی برای ارزیابی توانایی کسبوکار در تولید نقدینگی و بازگشت سرمایه استفاده میکنند.
صورت جریان وجوه نقد معمولاً به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
فعالیتهای عملیاتی: این بخش نشان میدهد که کسبوکار شما، از فعالیتهای اصلی خود چقدر پول به دست آورده یا خرج کرده است. به عنوان مثال، درآمد حاصل از فروش کالاها، پرداخت حقوق کارکنان و پرداخت مالیات بر درآمد در این بخش قرار میگیرند.
فعالیتهای سرمایهگذاری: این بخش نشان میدهد که کسبوکار چقدر برای خرید یا فروش داراییهای ثابت (مانند ساختمان، تجهیزات) پول خرج کرده یا به دست آورده است.
فعالیتهای مالی: این بخش نشان میدهد که کسبوکار چگونه پول را از طریق گرفتن وام، فروش سهام یا پرداخت سود به سهامداران تامین یا مصرف کرده است.
صورت سود و زیان جامع: تصویری کامل از عملکرد مالی
صورت سود و زیان جامع، گزارشی است که تصویری جامع و کامل از تغییرات در حقوق صاحبان سهام یک شرکت را در طول یک دوره ارائه میدهد. این صورت، علاوه بر سود خالص که در صورت سود و زیان معمولی نمایش داده میشود، سایر اقلامی را نیز شامل میشود که بر ارزش دارایی خالص شرکت تأثیر میگذارند اما در محاسبه سود خالص لحاظ نمیشوند.
این صورت به سرمایهگذاران، تحلیلگران و سایر ذینفعان، دید کاملی از چگونگی تغییر ارزش شرکت در طول زمان میدهد. با در نظر گرفتن تمام عوامل تأثیرگذار بر ارزش شرکت، تصمیمگیرندگان میتوانند تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
صورت سود و زیان جامع، شفافیت مالی شرکت را افزایش میدهد و به سرمایهگذاران کمک میکند تا درک بهتری از وضعیت مالی شرکت داشته باشند.
تفاوت صورت سود و زیان جامع با صورت سود و زیان معمولی
صورت سود و زیان معمولی به طور عمده بر روی درآمدها و هزینههایی تمرکز میکند که به طور مستقیم بر سود خالص تأثیر میگذارند. اما صورت سود و زیان جامع، علاوه بر این موارد، اقلام دیگری را نیز در نظر میگیرد که ممکن است در کوتاهمدت بر سود خالص تأثیر نگذارند اما در بلندمدت بر ارزش شرکت تأثیرگذار باشند.
اجزای صورت سود و زیان جامع
سود خالص: همان سود یا زیانی است که در صورت سود و زیان معمولی محاسبه میشود.
سایر اقلام جامع: این بخش شامل سود و زیان ناشی از مواردی مانند:
تغییرات در ارزش منصفانه ابزارهای مالی
بازنگری در تعهدات بازنشستگی
تبدیل ارزهای خارجی
کلام آخر
صورت مالی نوعی گزارش و سند مالی است که بر اساس استانداردهای حسابداری تدوین میشود و حاوی جزئیاتی دقیق دربارهی وضعیت مالی شرکت و عملکرد واحد تجاری موردنظر در یک بازهی زمانی خاص است.
شما میتوانید این گزارشها را به صورت استاندارد تهیه کنید و برای گروههای مختلفی از جمله سرمایهگذاران، بانکها، دولت و همکاران خود در کسبوکار ارسال کنید.