بخشی از تعهدات مالی صاحبان اصناف و مشاغل محاسبه مالیات و پرداخت آن می‌باشد. این نوع مالیات جزو مالیات‌های مستقیم و از نوع مالیات بر درآمد می‌باشد.
نحوه دریافت این مالیات بر اساس محاسبه درآمد حاصل از فعالیت‌های اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی می‌باشد. در این مقاله سعی بر این شده تا شما را با نحوه محاسبه درآمد، اظهار و پرداخت مشمولان مالیات، دسته بندی مشاغل و روش های پرداخت آن آشنا کنیم. همراه ما باشید.
دسته بندی صاحبان مشاغل برای محاسبه مالیات
در اولین قدم شما باید مشخص کنید که در کدام یک از سه دسته بندی اصلی سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرید.
دسته اول: مشاغل با درآمد بالای 300 میلیارد ریال
در آخرین تغییرات و بخشنامه‌های ابلاغی سازمان امور مالیاتی کشور دسته بندی اشخاص حقیقی بدین صورت شکل گرفته است که صاحبان مشاغلی که براساس اظهارنامه مالیاتی، فروش ابرازی یا تشخیصی قطعی شده دو سال پیش آنها تا پایان دی ماه بیش از ۳۰۰ میلیارد ریال است، در این دسته جای می‌گیرند که البته این دسته بندی برای سال ۱۴۰۲ تعیین گردیده است.
با این حال برخی مشاغل اعلامی از سوی سازمان امور مالیاتی فارغ از میزان فعالیت و درآمد، در این گروه قرار می‌گیرند یعنی حتی با درآمد صفر:
- همه واردکنندگان و صادرکنندگان
- مالکان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی با پروانه بهره‌برداری
- صاحبان هتل‌های سه ستاره و بالاتر
- مدیران بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها و کلینیک‌های تخصصی
- اشخاص که مشاغل صرافی دارند
- مدیران فروشگاه‌های زنجیره‌ای با مجوز رسمی
- صاحبان موسسات حسابرسی و حسابداری
- ارائه‌دهندگان خدمات مالی و مشاوره
- مدیران موسسه‌های حمل‌ونق
دسته دوم: مشاغل با درآمد بین 100 تا 300 میلیارد ریال
مودیان گروه دوم، مودیانی هستند که آخرین درآمد قطعی شده آنها در سال قبل، اعم از درآمد حاصل فروش کالا و یا فروش کالا همراه با ارائه خدمات بیش از 100 میلیارد ریال تا 300 میلیارد ریال باشد.
دسته سوم: مشاغل با درآمد کمتر از 100 میلیارد ریال
مودیان گروه سوم، مودیانی هستند که دارای کسب و کارهای کوچک خود بوده و در شرایط دسته بندی مودیان گروه اول و دوم، قرار نمی گیرند.
نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل
حال که مشخص شد شما جزو کدام یک از سه دسته بندی بالا قرار می‌گیرید زمان آن رسیده که میزان مالیات خود که مشمول به پرداخت ان هستید را حساب کنید.
طبق این قانون نرخ مالیات مشاغل اشخاص حقیقی در سال ۱۴۰۳ به شرح زیر است:
- نرخ مالیات 15 درصد: برای درآمد تا 200 میلیون تومان اول.
- نرخ مالیات 20 درصد: برای درآمد تا 200 میلیون تومان دوم.
- نرخ مالیات 25 درصد: برای باقیمانده درآمد فراتر از این میزان.
یعنی برای درآمد اولیه تا 200 میلیون تومان، شخص مشمول نرخ 15 درصدی مالیات می‌شود.
و برای 200 میلیون تومان دوم، شخص مشمول نرخ 20 درصدی مالیات می‌شود.
و برای مازاد درآمد شخص نسبت به 400 میلیون تومان مشمول نرخ 25 درصدی مالیات می‌شود.
ارسال اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی کشور
قدم بعدی ارسال اظهارنامه مالیاتی به منظور محاسبه و پرداخت مالیات بر درآمد به سازمان امور مالیاتی می‌باشد.
برای اطلاع از انواع اظهارنامه های مالیاتی و نحوه ارسال آنها کلیک کنید.
انواع معافیت های مالیاتی
در سال 1400 طبق ماده 101، مبلغ معافیت مالیات بر درآمد برابر با 36 میلیون و 600 هزار تومان مشخص شده است. این مبلغ به این معنی است که مشاغلی که به طور سالیانه تا این مبالغ درآمد داشته باشند، معاف از پرداخت مالیات هستند و هرچه این مقدار افزایش پیدا کند، درصد مالیات نیز افزایش پیدا می‌کند.
همچنین قانونگذاران با ارائه لیستی از انواع معافیت های مالیاتی، به دنبال دستیابی به تسهیل توسعه اقتصادی و تقلیل بی عدالتی مالیاتی در کشور بودند.
- معافیت مالیات بر حقوق کارمندان و کارگران
- معافیت هزینه های درمانی
- معافیت مالیات فعالیت های گردشگری، معدنی و تولیدی
- معافیت از پرداخت سود به دست آمده از تامین مالی پروژه ها
- معافیت مالیات جوایز پژوهشی و علمی
- معافیت از پرداخت مالیات اکتشافات و اختراعات
- معافیت سپرده های بانکی
- معافیت مالیات مهریه و جهیزیه
- معافیت مالیاتی عبور ترانزیت کالاها
- معافیت فعالیت های کشاورزی
- معافیت فعالیت های آموزشی
- معافیت حقوق افراد شاغلی که در مناطق کمتر توسعه یافته فعالیت می کنند
- معافیت فعالیت های مربوط به بخش های تعاونی
- معافیت صنایع دستی
- معافیت بخش صادرات
- معافیت مالیات تمامی فعالیت های هنری و فرهنگی
- معافیت مالیات فعالیت های اقتصادی در مناطق صنعتی – تجاری
تبصره ماده 100 برای
تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم، به عنوان مشوقی مالیاتی برای ساده سازی فرآیند اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات برای برخی از کسب و کارهای کوچک، توسط سازمان امور مالیاتی وضع شده است.
مطابق با تبصره ماده 100، چنانچه مجموع فروش سالیانه صاحبان مشاغل تا 100 برابر سقف معافیت مالیاتی باشد، از ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی معاف خواهند شد.
شرایط استفاده از تبصره ماده 100:
- میزان فروش سالانه: مجموع فروش سالانه نباید از 10 برابر سقف معافیت مالیاتی ماده 84 قانون مالیات های مستقیم تجاوز کند.
- رسته فعالیت: فعالیت شغلی باید در رسته های مجاز به تشخیص سازمان امور مالیاتی باشد.
- عدم استفاده از معافیت های خاص: مودی نباید از معافیت های مالیاتی موضوع ماده 169 و یا سایر معافیت های خاص مالیاتی استفاده کند.
جریمه عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در زمان تعیین شده
طبق قانون مالیات های مستقیم، عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر، برای اشخاص حقیقی و حقوقی جریمه هایی به دنبال دارد.
جریمه عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، معادل 10 درصد مالیات متعلق به آنها در سال مورد نظر است.
لاوه بر جریمه نقدی، مودیانی که در موعد مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه ندهند، از استفاده از معافیت ها و بخشودگی های مالیاتی نیز محروم خواهند شد.
سازمان امور مالیاتی می تواند برای این دسته از مودیان، اظهارنامه مالیاتی تخمینی صادر کند و بر اساس آن، مالیات آنها را مطالبه نماید.
عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر، موجب سوء سابقه مالیاتی برای مودی خواهد شد و ممکن است در آینده برای انجام برخی از امور مانند دریافت وام و یا مجوزهای کسب و کار با مشکلاتی مواجه شود.
